Raamsdonk Rijtuig Museum

Op 26 juni 2002 hebben wij, Herman Pelgrim en ondergetekende, een bezoek gebracht aan het Rijtuig Museum “ De Koetserij “ in Raamsdonk. Ik had n.l. vernomen dat er in het Museum een orgel aanwezig moest zijn en daar was ik wel benieuwd naar, dat kom je niet elke dag tegen nietwaar? Een telefoontje naar de heer van Beurden, eigenaar van het Museum, resulteerde in een hartelijke uitnodiging om langs te komen. We werden op bovengenoemde datum met koffie ontvangen door mevrouw en de heer van Beurden. Op een gezellig terras hebben we natuurlijk geďnformeerd naar het hoe en waarom van het Museum en het Orgel. 

De heer van Beurden komt uit een geslacht van wagenmakers, ontstaan in 1868. Plaatsen als de Schipluiden, Maasland, Pijnacker en Schiedam-Kethel komen langs, waar dit beroep door de familie werd uitgeoefend. Aardig te vermelden valt dat ene Piet van Beurden organist is geweest van de R.K. Jacobuskerk in het voormalige Kethel, de kerk welke ik ook heb vermeld op mijn website. In Kethel heeft ook een wagenmakerij bestaan van ene Nico van Beurden, het huis bestaat nog. Na de tweede wereldoorlog startte de vader van de heer G.L. van Beurden een wagenmaker- carroserie bedrijf in de Lier, waar zoon Gerard het vak heeft geleerd. Vandaar de interesse om enkele jaren geleden te komen tot het stichten van een Rijtuig Museum. Met grote zorg, kennis en liefde voor dit vak van restaurateur is Gerard aan het werk. Samen met zijn vrouw verzorgt hij enkele dagen in de week de rondleidingen, beiden tekst en uitleg gevend in een ongedwongen sfeer en grote deskundigheid. Het Rijtuig Museum, gelegen in een schitterend landelijk gebied van de Langstraat, laat een keur van authentieke rijtuigen zien. In het atelier van het museum worden verloren gewaande exemplaren weer geheel in originele staat gerestaureerd. In deze werkruimte zijn diverse voorbeelden hiervan te zien. Het is een lust voor het oog om de collectie te bewonderen, overzichtelijk opgesteld in een sfeervolle ruimte, omgeven met prachtige kunstvoorwerpen.  Fraai aangelegde tuinen, welke het museum omringen, geven de bezoeker even de gelegenheid zich te onthaasten. Het watergedeelte waar drijfobjecten zijn te zien, grenst aan een getrouwe copie van de koningstuin “Paleis Het Loo “ te Apeldoorn. In het park met haar oude bomen worden kunstvoorwerpen tentoongesteld. Op diverse plaatsen bevinden zich rustpunten om te genieten van de omgeving die ondanks de klok U de tijd bijna zou doen vergeten…. Naast het bezichtigen van rijtuigen en wandelen in de tuinen, is er gelegenheid tot het gebruiken van koffie of thee in de koffiecorner of buiten op het terras. Een aanrader om dit museum eens te bezoeken.

De interesse voor orgels zat kennelijk in het bloed van Gerard. Hij heeft in de jaren ‘70 orgelles gehad van de organist en dirigent de heer Venderbos, die toendertijd organist was van de Maria Jessekerk te Delft. In 1935 bouwde de firma Pels te Alkmaar een orgel voor de Katholieke Leergangen, gevestigd aan de Tivolistraat in Tilburg . Na de verhuizing van het Conservatorium is dit orgel in het bezit gekomen van Gerard van Beurden.

In 1997/1998 plaatste hij dit instrument in het Museum, waar het in een open opstelling stond. Toch was Gerard nog niet tevreden en zocht nog naar een orgelfront om het aanzien te verbeteren. Het toeval wilde dat een relatie van hem een orgel en front in bezit had wat afkomstig was uit de Hervormde Dorpskerk in Oostvoorne. U raadt het al…., dat was het orgel wat de orgelbouwer Standaart bouwde in 1923 in bovengenoemde kerk en eind jaren ’90 werd verkocht. Deze twee orgels werden samengevoegd, het front werd geheel aangepast aan het museuminterieur, de speeltafel werd voorzien van een derde klavier en ziedaar, ….het Pels/Standaart orgel werd "geboren"! In 2001 werd het orgel met een concert in gebruik genomen.

De dispositie luidt: 

Manaal I: Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Spitsfluit 4' Quint 2 /2/3', Mixtuur 5-st, Trompet 8 '
Manuaal II: Fluit 8', Salicionaal 8', Quintadeen 8', Kleine Trompet 8', Fluit 4', Celeste 4', Octaaf 2', Sesquialter 2- st., Scherp 3', Tremulant
Manuaal III (Standaart): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Gamba 8', Celeste 8', Octaaf 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Blokfluit 2', Mixtuur 3-4st.
Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8', Roerfluit 8', Prestant 4', Bazuin 16',

Koppelingen:
Pedaal +I
Pedaal +II
Pedaal +II 4’
Pedaal +III
Manuaal I+II
Manuaal I+II 4’
Manuaal I+III
Manuaal II+III
Voetpistons:
Pedaal + I
Pedaal + II
Pedaal +II 4'
Manuaal I + Manuaal II
Manuaal I + Manuaal II 4'
Tremulant + Manuaal III
Speelhulpen:
Zweltrede
2 vaste combinaties

Bronnen: eigen waarneming d.d.26 juni 2002 en gesprek met Gerard van Beurden.

Het adres:

Rijtuig Museum “ De Koetserij “,
Lange Broekstraat 1,
Raamsdonk.
Telefoon 0162-519701
Openingstijden: juni tot oktober
vrijdag en zaterdag van 11.00- 17.00 uur, andere tijden: op aanvraag